Test HBA – badanie nasienia

Badanie nasienia z wykorzystaniem testu HBA (ang. Hyaluronian Binding Assay – test wiązania z hialuronianem, czyli kwasem hialuronowym) może ułatwić ocenę dojrzałości i zdolności plemników do zapłodnienia komórki jajowej.

Prawidłowe wartości w podstawowej analizie nasienia są tylko jednym z parametrów oceny płodności mężczyzny, dlatego nie świadczą ostatecznie o rzeczywistej zdolności plemników do zapłodnienia komórki jajowej. Za pomocą podstawowego badania nie można ocenić np. dojrzałości cytoplazmatycznej i jądrowej plemników. Dlatego test HBA pozwalający na ocenę dojrzałości plemników w świeżym nasieniu, w niektórych sytuacjach klinicznych może być wartościowym uzupełnieniem podstawowego badania nasienia. Badania nad użytecznością tego testu w diagnostyce niepłodności męskiej są nadal intensywnie prowadzone.
Na czym polega test HBA i w jaki sposób się go wykonuje?
Podczas prawidłowego dojrzewania plemnika na powierzchni jego główki wykształcają się miejsca, zdolne do wiązania hialuronianu (inaczej – kwasu hialuronowego – związku naturalnie występującego powszechnie w organizmie człowieka), czyli przywierania do miejsca gdzie odnajdą hialuronian. Obecność tych punktów warunkuje zdolność plemnika do wiązania się z powłoką komórki jajowej i jej naturalnego zapłodnienia. Plemniki, które nie wykształciły takiej właściwości, nie są zdolne do zapłodnienia, ani w warunkach naturalnych, ani podczas zabiegu zapłodnienia pozaustrojowego – IVF wykonywanego metodą klasyczną.
W badaniu HBA wykorzystywany jest mechanizm zaobserwowany w prawidłowym zapłodnieniu naturalnym. Szkiełka mikroskopowe, na podobieństwo powłoki komórki jajowej, pokryte są miejscowo hialuronianem. Po nakropleniu preparatem uzyskanym ze świeżego nasienia, część plemników łączy się z powłoką kwasu hialuronowego a część pozostaje bierna. Diagnosta dokonuje oceny ilości i odsetka plemników związanych główkami z hialuronionem. Wnioski z badania, w niektórych przypadkach, mogą być dodatkową wskazówką dla  lekarza prowadzącego co do wyboru sposobu dalszego leczenia.
Komu można zaproponować test HBA?
Test HBA można rozważyć w przypadku:

• Par, u których nie wyjaśniono przyczyny niepłodności (niepłodność nieokreślona zwana dawniej idopatyczną);

• u Par z prawidłowymi parametrami nasienia w podstawowym badaniu nasienia przygotowujących się do zapłodnienia pozaustrojowego, jako badanie, które może być pomocne w podjęciu decyzji co do sposobu zapłodnienia komórki jajowej (klasyczny IVF czy ICSI).

U kogo badanie nie może zostać przeprowadzone?
Badanie nie może zostać przeprowadzone, w przypadku poważnej asthenozoospermii (obniżonej ruchliwości plemników) lub necrospermii (braku ruchliwych plemników w nasieniu). Ponieważ podstawą badania jest ocena funkcjonalności ruchomych plemników, nie przeprowadza się badania jeśli w nasieniu nie ma ruchliwych plemników.